Porady

Małe głodne stworki. Czyli wszystko o drapieżnych roztoczach i dlaczego warto je mieć?

Wielu osobom na hasło „marantowate” pojawia się przed oczami obraz nędzy i rozpaczy. Inwazje niezliczonych szkodników, pozwijane liście lub smętnie wystające z doniczki badyle po przystrzyżeniu rośliny do gołej ziemi. Przyjęło się, że są one szczególnie atakowane przez przędziorki i wciornastki, a na roślinnych grupach tematycznych niemal na pewno spotkamy się z prześmiewczymi komentarzami pod zdjęciami marantowatych, zwiastujące nieuniknione nadejście siedmiu plag egipskich. Czy aby na pewno? Czy musimy zawczasu zaopatrzyć się w stosowne środki chemiczne? Co jeśli nie jesteśmy przekonani do używania chemii we własnym domu i nie za bardzo wiemy jak się do tego zabrać? Z pomocą może przyjść nam biologiczne zwalczanie szkodników.

Czym jest i na czym polega ochrona biologiczna?

Biologiczne zwalczanie szkodników to metoda ochrony roślin wykorzystująca żywe organizmy do zwalczania szkodników, zwykle będących ich naturalnymi wrogami (klasyczna metoda zwalczania biologicznego). Jak to wygląda w praktyce? Otóż wystarczy, że kupimy gotowy produkt zawierający na przykład drapieżne roztocza i zastosujemy go na swoich ukochanych roślinach. To wszystko. Możemy rozsiąść się wygodnie z kubkiem kawy i podziwiać domową dżunglę.

Jak stosować?

Zdecydowana większość produktów przeznaczona jest do zwalczania inwazji szkodników upraw rolnych, ale niektóre są również z powodzeniem stosowane na roślinach ozdobnych. Można je używać zarówno zapobiegawczo, jak i wtedy, gdy widzimy pierwsze ślady żerowania szkodników.

Najpopularniejsze produkty występują w formie saszetek. Każda z nich posiada przygotowany wcześniej otwór, przez który wydostaną się roztocza, a jedyne co musimy zrobić to delikatnie zawiesić je na łodygach. Produkty o większej pojemności dostępne są w różnego rodzaju pojemnikach (pudełka, tuby, butelki), których zawartość należy rozsypać na roślinę/podłoże lub otworzyć i przymocować do rośliny. W przypadku nicieni produkt należy wcześniej przygotować w wodzie, a powstałą zawiesiną podlać rośliny.

Jakie produkty najlepiej stosować w walce ze szkodnikami roślin ozdobnych?

Poniżej przedstawiamy najbardziej popularne produkty stosowane w walce ze szkodnikami oraz ich krótka charakterystykę. Każdy z nich jest łatwy w użyciu oraz bezpieczny dla nas oraz zwierząt domowych.

Drapieżne roztocze Neoseiulus californicus/ Amblyseius californicus – Dobroczynek kalifornijski

Roztocze A. californicus tolerują wysokie temperatury i niską wilgotność. Atakują szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju, ale preferowane są stadia młodsze. Żywią się przede wszystkim przędziorkami, ale także innymi roztoczami oraz pyłkiem . Co więcej, są w stanie przeżyć nawet kilka tygodni bez pożywienia. Kolejną korzystną cechą tego drapieżcy jest również wysoka tolerancja wobec środków ochrony roślin.

Dorosłe osobniki A. californicus są gruszkowatego kształtu, koloru biało-pomarańczowego do żółtego i bardzo szybko się poruszają. Formy dorosłe w sprzyjających warunkach żyją średnio około 20 dni. Samice składają średnio 3 jaja dziennie. Cykl rozwojowy tego dobroczynka trwa przeciętnie 4 dni. Przy dużej liczbie szkodników sama jego obecność nie jest wystarczająca do ich skutecznego zwalczenia, ponieważ rozmnaża się on znacznie wolniej i jest mniej żarłoczny niż dobroczynek szklarniowy. Najlepszą zatem metodą jest łączne stosowanie P. persimilis i A. californicus.

Dostępne preparaty:

Spical Ulti – Mite, Koppert Biological Systems (drapieżne roztocze Neoseiulus californicus- Dobroczynek kalifornijski):

Produkt dostępny w formie saszetek zawierających 100 drapieżnych roztoczy i rozkruszków drobnych (we wszystkich stadiach rozwoju) zmieszanych z otrębami.
Produkt należy wprowadzać zapobiegawczo, w razie spodziewania się lub pierwszego wykrycia obecności szkodników.

Dawkowanie: zapobiegawczo jedna saszetka na 2,5m2 w odstępach 28-42dni, przy małym nasileniu jedna saszetka na 2,5m2 w odstępach 28 dni, przy dużym nasileniu jedna saszetka na 1m2 w odstępach 28 dni i w połączeniu z innymi owadami pożytecznymi.

Spical – Plus, Koppert Biological Systems (drapieżne roztocze Neoseiulus californicus- Dobroczynek kalifornijski):

Produkt dostępny w formie saszetek zawierających 100 drapieżnych roztoczy i rozkruszków drobnych (we wszystkich stadiach rozwoju) zmieszanych z otrębami. Produkt należy wprowadzać zapobiegawczo, w razie oczekiwania lub pierwszego wykrycia obecności szkodników.

Dawkowanie: zapobiegawczo jedna saszetka na 2,5m2 w odstępach 28-42dni, przy małym nasileniu jedna saszetka na 2,5m2 w odstępach 28 dni, przy dużym nasileniu jedna saszetka na 1m2 w odstępach 28 dni i w połączeniu z innymi owadami pożytecznymi.

Drapieżne roztocze Phytoseiulus persimilis – Dobroczynek szklarniowy

Dobroczynki szklarniowe żerują na przędziorkach chmielowcach we wszystkich stadiach rozwoju, ale preferują stadia młodsze. Żywią się jedynie przędziorkami, ale mogą wykazywać skłonności kanibalistyczne w przypadku braku wystarczającej ilości pokarmu. Rozwój dobroczynka szklarniowego w sprzyjających warunkach trwa około 5 dni, a sam żyje około miesiąca. Rozwój drapieżcy w normalnych warunkach przebiega szybciej niż jego ofiary, co jest jednym z podstawowych czynników decydujących o skuteczności walki biologicznej.

Dostępne preparaty:

Spidex, Koppert Biological Systems (drapieżne roztocze Phytoseiulus persimilis – Dobroczynek szklarniowy)

Dostępny w butelkach 100 i 500ml z zwartością odpowiednio 2000 i 10000 dorosłych osobników zmieszanych z wiórami.
Produktu Spidex można używać zapobiegawczo, po zauważeniu pierwszych oznak występowania szkodników lub do punktowego zwalczania ognisk.

Drapieżne roztocze Amblyseius swirskii

Amblyseius swirskii to drapieżny roztocz z rodziny dobroczynkowatych. W ochronie biologicznej roślin wykorzystywany jest do zwalczania wciornastków oraz mączlików. Może być stosowany w różnych uprawach warzywniczych i ozdobnych pod osłonami, z wyjątkiem pomidorów.

Osobniki dorosłe to beżowo-różowe, owalne roztocza o krótkich odnóżach. Stadia larwalne (larwa, nimfa) wyglądem przypominają postacie dorosłe, tylko są od nich mniejsze. Dorosłe drapieżne roztocza poszukują ofiar a następnie wysysają je. Samice składają średnio 2 jaja dziennie w kątach liści.

Dostępne preparaty:

Ulti-Mite Swirski, Koppert Biological Systems (Drapieżne roztocze Amblyseius swirskii)

Dostępny w saszetkach z zawieszką. Każda zawiera 250 drapieżnych roztoczy i rozkruszków drobnych (we wszystkich stadiach rozwoju) zmieszanych z materiałem nośnym (otrębami).
Produktu Ulti-Mite Swirski można używać zapobiegawczo lub po zauważeniu pierwszych oznak występowania szkodników.

Dawkowanie: zapobiegawczo jedna saszetka na 2,5m2 w odstępach 28-42dni, przy małym nasileniu jedna saszetka na 2,5m2 w odstępach 28 dni, przy dużym nasileniu jedna saszetka na 1m2 w odstępach 28 dni w połączeniu z innymi owadami pożytecznymi.

Swirski-Mite LD, Koppert Biological Systems (Drapieżne roztocze Amblyseius swirskii)

Dostępny w saszetkach z zawieszką. Każda saszetka papierowa zawiera 125 drapieżnych roztoczy i rozkruszków drobnych zmieszanych z otrębami. Produktu Swirski-Mite LD można używać zapobiegawczo lub po zauważeniu pierwszych oznak występowania szkodników.

Dawkowanie: zapobiegawczo jedna saszetka na 2,5m2 w odstępach 28-42dni, przy małym nasileniu jedna saszetka na 2,5m2 w odstępach 28 dni, przy dużym nasileniu jedna saszetka na 1m2 w odstępach 28 dni w połączeniu z innymi owadami pożytecznymi.

Drapieżne roztocze Macrocheles robustulus

Osobniki dorosłe i nimfy żerują na poczwarkach wciornastków i innych owadach glebowych. Roztocze występują w glebie, na jej powierzchni i u podstawy łodyg roślin. Nie przenoszą się na samą roślinę. Roztocze ograniczają liczebność populacji wciornastków i ziemiórek.

Dostępne preparaty:

Macro-Mite, Koppert Biological Systems (Drapieżne roztocze Macrocheles robustulus)

Kartonowe tuby zawierające 50 000 drapieżnych roztoczy (we wszystkich stadiach rozwoju) wymieszanych z wermikulitem i torfem.

Optymalne wyniki uzyskuje się, gdy gleba jest wilgotna i luźna, o dużej zawartości próchnicy. Temperatura minimalna do skutecznego stosowania produktu Macro-Mite to 15°C. Preparat rozsypuje się na podłoże w donicy.

Drapieżne roztocze Stratiolaelaps scimitus

Osobniki dorosłe i nimfy żerują na larwach ziemiórek i innych owadów glebowych. Roztocze występują w glebie, na jej powierzchni i u podstawy łodyg roślin. Roztocze Stratiolaelaps scimitus rzadko przenoszą się na samą roślinę. Redukcja populacji szkodników przebiega powoli, ale w stałym tempie. Roztocze również ograniczają liczebność populacji wciornastków.

Dostępne preparaty:

Hypobio 500 (drapieżne roztocze Stratiolaelaps scimitu/Hypoaspis miles)

Opakowanie zawiera 500 pożytecznych roztoczy.

Dawkowanie: zapobiegawczo – 100 roztoczy/m2, małe nasilenie szkodników – 200 roztoczy/m2, duże nasilenie szkodników – 500 roztoczy/m2.

Jak przechowywać roztocza?

Organizmy pożyteczne mają bardzo ograniczoną żywotność, dlatego trzeba je umieścić na roślinach jak najszybciej po odbiorze. Niespełnienie tego warunku może mieć negatywny wpływ na jakość tych organizmów.

  • Przechowywanie po odbiorze: 1–2 dni
  • Temperatura przechowywania: około 10°C
  • Bez dostępu światła.
W przypadku saszetek do zawieszenia na roślinach, ich świeżość sprawdzamy z tyłu opakowania. Oznaczenie widoczne na zdjęciu informuje nas, że roztocza powinny się wykluć w 23/24 tygodniu danego roku.

Ważne:

  • Roztocza są bezpieczne dla ludzi i zwierząt. Żerują jedynie na roślinach lub w podłożu. Nie rozchodzą się po mieszkaniu i meblach. Umierają, kiedy skończy się im pokarm.
  • Podczas stosowania roztoczy należy ograniczyć liczbę zabiegów pielęgnacyjnych takich jak mycie czy nabłyszczanie liści do minimum. Nie zaleca się oprysków czy czyszczenia liści, gdyż istnieje ryzyko przypadkowego zmycia jaj dobroczynnych roztoczy.
  • W okresach, w których populacja szkodników jest zbyt duża, a jednocześnie efektywność organizmów pożytecznych mała- można zastosować środki nieszkodliwe dla wprowadzanych wrogów naturalnych (np. Nissorun 050 EC). Często wystarczający jest zabieg miejscowy, w ogniskach występowania szkodnika, a nie opryskiwanie całej kolekcji roślin.
  • Roztocza wprowadzać po upływie okresu prewencji, jeśli wcześniej były wykonywane opryski środkami chemicznymi.
  • Przed użyciem produktów zawierających roztocza zawsze należy zapoznać się z wytycznymi producenta.
  • Ważne jest, aby produkty były świeże, więc zawsze należy sprawdzić ich datę ważności i w miarę możliwości wybierać sprawdzonych sprzedawców.
  • Saszetki są w pełni biodegradowalne.

UWAGA: Stosowanie ochrony biologicznej może wywołać reakcje alergiczną u niektórych osób. Dlatego zanim zastosujesz jakikolwiek produkt, zapoznaj się z informacją na stronie producenta i zachowaj zalecane środki ostrożności.

FAQ

Po jakim czasie od zastosowania neem oil można do donicy wpuscić Swirski i spółkę?

Roztocza możemy wypuścić jak tylko roślina wyschnie po oprysku neem oil. Udowodniono w badaniach, że substancja nie ma większego wpływu na dobroczynne roztocza i może być bezpiecznie stosowana.

Czy można je zawieszać na wszystkich gatunkach roślin?

Tak, roztoczy można używać na wszystkich roślinach ozdobnych.

Czy stosowanie dobroczynków i spółki jest szkodliwe dla kotów, które podjadają roślinki?

Nie jest szkodliwe, jednak zawsze warto zachować większe środki ostrożności (np. saszetki umieszczać głęboko między łodygami by uniemożliwić kotom ich ściągnięcie).

Czy wystarczy wieszać saszetki co którąś roślinę czy trzeba na każdej?

Saszetki wystarczy wieszać co którąś roślinę, o ile rośliny są ustawione blisko siebie. Roztocza są dosyć aktywne i z powodzeniem przenoszą się z listka na listek.

Jak długo żyją na roślinie, jeśli stosujemy je profilaktycznie?

W zależności od konkretnego produktu i samych roztoczy średnio do 4-6 tygodni. Ich żywotność uzależniona będzie od warunków panujących w mieszkaniu, wykonywanych zabiegów na roślinach i obecności pokarmu zastępczego.

Czy po zakupie można je jakoś przechowywać czy trzeba co 6 tygodni kupować nowe?

Zaleca się nie przechowywać ich dłużej niż 1-2 dni po otrzymaniu przesyłki.

Wykorzystane źródła: kopert.pl
Post nie jest sponsorowany przez Koppert Biological Systems.

18 komentarzy

  • Reply
    Ania
    13 czerwca 2020 at 23:10

    Powiesiłam dobroczynka 02.06., przędziorka nadal widać (a przynajmniej ślady po nim), czy po 28 dniach, tj. 30.06. mogę znów powiesić saszetkę?

    • Reply
      Prayer Plant Girls
      14 czerwca 2020 at 17:12

      Niestety ślady po przędziorku pozostaną na liściach, nawet jeśli już go nie ma. Jak najbardziej można powiesić nową saszetkę z dobroczynkiem.

  • Reply
    Dominika
    10 lipca 2020 at 13:08

    Czy mogę powiesić na jednej roślinie Swirskiego i Dobroczynka? Nie pozjadają się nawzajem? 🙂

    • Reply
      Prayer Plant Girls
      12 lipca 2020 at 17:32

      Jak najbardziej, można powiesić obie saszetki na jednej roślinie.

  • Reply
    Carola
    25 lipca 2020 at 18:57

    Kochane dziękuję Wam za te posty, ratujecie moja dzungle <3

    • Reply
      Prayer Plant Girls
      25 lipca 2020 at 19:48

      Dziekujemy za miłe słowa.

      • Reply
        Yone
        9 września 2020 at 22:27

        Jak rozpoznać ze to one?🙈
        Mam około 80 roślin, wsypałam im Hypobio i dzis znalazłam na ginurze małe nieokreślone owady
        Nie jestem pewna czy to roztocze bo tylko w jednej roślinie są🤔

        • Reply
          Prayer Plant Girls
          12 września 2020 at 01:07

          Bez zdjęć ciężko coś powiedzieć.

  • Reply
    Ania
    31 lipca 2020 at 07:13

    Dziś przyjadą do mnie moje Swirskie. Mam nadzieję, że szybko uporają się z inwazją wciornastka. Wiecie może czy jeslijesli mam regał to one przejdą z półki na półkę?

    • Reply
      Prayer Plant Girls
      1 sierpnia 2020 at 12:23

      Rośliny muszą mieć ze sobą fizyczny kontakt, aby roztocza mogły między nimi swobodnie przechodzić.

  • Reply
    Renata
    15 sierpnia 2020 at 20:34

    Zamówiłam dobroczynki profilaktycznie.Nie bardzo mam możliwość ustawienia wszystkich roślin blisko siebie,chociaż nie mam ich tak bardzo dużo. Czy można przekładać co kilka dni saszetki na różne roślinki,czy raczej nie ma to większego sensu. Chcę jeszcze dodać,że blog,to kopalnia wiedzy. Dziękuję.

    • Reply
      Prayer Plant Girls
      19 sierpnia 2020 at 22:32

      Teoretycznie można spróbować przekładać saszetki, jednak nie mamy wtedy żadnej pewności, że roztocza przejdą na pozostałe rośliny w wystarczającej ilości i mogą być po prostu nieskuteczne. Jeśli rośliny nie mają ze sobą styczności, bezpieczniej jest powiesić 1 saszetkę na każdej z nich.

  • Reply
    Magda
    25 sierpnia 2020 at 23:03

    A co z roślinami jadalnymi? Mam na balkonie doniczki z paprykami i wciornastkiem i zastanawiam się, czy tu też można zastosować roztocza?

    • Reply
      Prayer Plant Girls
      29 sierpnia 2020 at 14:03

      Z tego co nam wiadomo, nie ma żadnych przeciwwskazań w stosowaniu roztoczy na roślinach jadalnych.

  • Reply
    Ewelina
    29 sierpnia 2020 at 12:07

    Po jakim czasie świrski wychodzą z opakowania i zaczynają żer?

    • Reply
      Prayer Plant Girls
      29 sierpnia 2020 at 14:01

      Na opakowaniu saszetki producent zawsze podaje termin, w którym następuje ich wylęg. Czyli np. 34/35 oznacza, że roztocza powinny pojawić się w 34/35 tygodniu danego roku.

  • Reply
    Marzena
    24 lutego 2021 at 17:00

    Po jakim czasie widać działanie Hypobio 50? Bo u mnie jest już tydzień a ziemiorek przybywa.

    • Reply
      Prayer Plant Girls
      4 marca 2021 at 23:38

      Wszystko zależy od rozmiarów inwazji, tydzień to raczej zbyt mało, aby je wytępić. Pytanie tez, czy produkt nie był przeterminowany lub nie ucierpiał podczas obecnych spadków temperatur (mowa o wysyłce)

Leave a Reply